Slim opladen: de oplossing ligt in het probleem
Hoe een concept ons leert hoe we elektriciteit op een toekomstbestendige manier kunnen gebruiken
De Nationale Agenda Laadinfrastructuur (NAL) is opgezet door de Nederlandse overheid. De NAL is een werkgroep die de belangrijkste belanghebbenden binnen de laadinfrastructuur vertegenwoordigt - de elektriciteitsproducenten, netbeheerders, laadpaalbeheerders en aanbieders van e-mobiliteitsdiensten - die elke twee weken samenkomen en de rechten en plichten van alle betrokken partijen en hun prioriteiten bespreken. Een van de onderwerpen bovenaan de agenda is slim laden.
Slim laden heeft verschillende betekenissen. Om doelgericht te kunnen werken, heeft de werkgroep de volgende definitie geformuleerd:
Het uiteindelijke doel van smart charging is het realiseren van een slimme, toekomstbestendige laadinfrastructuur voor alle gebruikers van elektrisch vervoer, bij voorkeur met groene energie, waarbij de belangen van alle stakeholders in de keten worden gefaciliteerd, uitgedrukt in gebruiksvriendelijke en kostenefficiënte diensten.
|
Hoe een concept ons leert hoe we elektriciteit op een toekomstbestendige manier kunnen gebruiken
De Nationale Agenda Laadinfrastructuur (NAL) is opgezet door de Nederlandse overheid. De NAL is een werkgroep die de belangrijkste belanghebbenden binnen de laadinfrastructuur vertegenwoordigt - de elektriciteitsproducenten, netbeheerders, laadpaalbeheerders en aanbieders van e-mobiliteitsdiensten - die elke twee weken samenkomen en de rechten en plichten van alle betrokken partijen en hun prioriteiten bespreken. Een van de onderwerpen bovenaan de agenda is slim laden.
Slim laden heeft verschillende betekenissen. Om doelgericht te kunnen werken, heeft de werkgroep de volgende definitie geformuleerd:
Het uiteindelijke doel van smart charging is het realiseren van een slimme, toekomstbestendige laadinfrastructuur voor alle gebruikers van elektrisch vervoer, bij voorkeur met groene energie, waarbij de belangen van alle stakeholders in de keten worden gefaciliteerd, uitgedrukt in gebruiksvriendelijke en kostenefficiënte diensten.
 |De piekbelasting spreiden
Waarom slim opladen?
Het elektriciteitsnet in Nederland wordt vooral 's ochtends zwaar belast. Tijdens dit deel van de dag gaan lichten en computers in kantoren aan, begint thuis de wasmachine te draaien en starten industrieën op. s Avonds zien we een vergelijkbare situatie, wanneer mensen thuiskomen, gaan koken, de tv aanzetten en elektrische auto's op de oplaadpunten aansluiten. Deze piekbelasting vindt slechts 5% van de dag plaats, maar het elektriciteitsnet moet worden ontworpen om deze maximale belasting aan te kunnen.
De toename van elektrische voertuigen (EV's) op de weg betekent een toename van de vraag naar stroom. De grootste steden in Nederland hebben een elektriciteitsnet dat 100 jaar oud is en dat die vraag niet zal kunnen dragen. Maar het vervangen ervan is een enorme klus. Straten moeten worden opgebroken, kabels moeten worden vervangen en de doorstroming in de stad zou voor lange tijd worden verstoord.
Om dit te voorkomen, moeten we op zoek naar alternatieven. Wat kunnen we doen om die piekbelasting in de tijd te spreiden, zodat alle belanghebbenden in de energieketen kunnen worden gefaciliteerd? Dit is waar slim laden om de hoek komt kijken. Vandaag de dag regelen we alles al met IT, dus waarom niet de belasting van ons elektriciteitsnet?
Geen nadeel, maar een voordeel
Het nadeel van auto's is dat ze 90% van de tijd gewoon stilstaan op straat. Elektrische auto's hebben het potentieel om dat nadeel om te zetten in een voordeel. Net als telefoons staan ze vaak veel langer in het stopcontact dan nodig is voor een volle batterij. Dit biedt een kans.
Zoals gezegd zien we nu een enorme piek als mensen thuiskomen van hun werk en hun auto in het stopcontact steken. Die piek duurt ongeveer twee uur, maar wat als we die kunnen uitstellen tot 's nachts? Om 4:00 's ochtends is de totale belasting van het netwerk slechts 10% van de piek. Mensen gaan slapen en laten de auto bij het laadstation staan - een prima moment om de auto op te laden.
 |De piekbelasting spreiden
Waarom slim opladen?
Het elektriciteitsnet in Nederland wordt vooral 's ochtends zwaar belast. Tijdens dit deel van de dag gaan lichten en computers in kantoren aan, begint thuis de wasmachine te draaien en starten industrieën op. s Avonds zien we een vergelijkbare situatie, wanneer mensen thuiskomen, gaan koken, de tv aanzetten en elektrische auto's op de oplaadpunten aansluiten. Deze piekbelasting vindt slechts 5% van de dag plaats, maar het elektriciteitsnet moet worden ontworpen om deze maximale belasting aan te kunnen.
De toename van elektrische voertuigen (EV's) op de weg betekent een toename van de vraag naar stroom. De grootste steden in Nederland hebben een elektriciteitsnet dat 100 jaar oud is en dat die vraag niet zal kunnen dragen. Maar het vervangen ervan is een enorme klus. Straten moeten worden opgebroken, kabels moeten worden vervangen en de doorstroming in de stad zou voor lange tijd worden verstoord.
Om dit te voorkomen, moeten we op zoek naar alternatieven. Wat kunnen we doen om die piekbelasting in de tijd te spreiden, zodat alle belanghebbenden in de energieketen kunnen worden gefaciliteerd? Dit is waar slim laden om de hoek komt kijken. Vandaag de dag regelen we alles al met IT, dus waarom niet de belasting van ons elektriciteitsnet?
Geen nadeel, maar een voordeel
Het nadeel van auto's is dat ze 90% van de tijd gewoon stilstaan op straat. Elektrische auto's hebben het potentieel om dat nadeel om te zetten in een voordeel. Net als telefoons staan ze vaak veel langer in het stopcontact dan nodig is voor een volle batterij. Dit biedt een kans.
Zoals gezegd zien we nu een enorme piek als mensen thuiskomen van hun werk en hun auto in het stopcontact steken. Die piek duurt ongeveer twee uur, maar wat als we die kunnen uitstellen tot 's nachts? Om 4:00 's ochtends is de totale belasting van het netwerk slechts 10% van de piek. Mensen gaan slapen en laten de auto bij het laadstation staan - een prima moment om de auto op te laden.
 |Slimopladen en hernieuwbare energie
Energie besparen en teruggeven
Tot nu toe ging het puur om de capaciteit van het elektriciteitsnetwerk. Een andere manier van slim opladen is het gebruik van hernieuwbare energie. Er is een overvloed aan wind- en zonne-energie en we willen het gebruik ervan optimaliseren. Het nadeel van zonne-energie is dat het vaak wordt opgewekt wanneer we het niet nodig hebben. Dit in tegenstelling tot de traditionele elektriciteitscentrale, waarmee we elektriciteit kunnen opwekken wanneer we dat willen.
Als we wind- en zonne-energie kunnen gaan opslaan en later teruggeven aan het net, zullen wehetook op een slimme manier gebruiken.
Energie besparen en teruggeven
Tot nu toe ging het puur om de capaciteit van het elektriciteitsnetwerk. Een andere manier van slim opladen is het gebruik van hernieuwbare energie. Er is een overvloed aan wind- en zonne-energie en we willen het gebruik ervan optimaliseren. Het nadeel van zonne-energie is dat het vaak wordt opgewekt wanneer we het niet nodig hebben. Dit in tegenstelling tot de traditionele elektriciteitscentrale, waarmee we elektriciteit kunnen opwekken wanneer we dat willen.
Als we wind- en zonne-energie kunnen gaan opslaan en later teruggeven aan het net, zullen we er ook op een slimme manier gebruik van maken.
Auto's onderdeel maken van het ecosysteem
Alle auto's die 's nachts opladen vormen samen een enorme batterijopslagcapaciteit. Het zou zonde zijn om die alleen voor autorijden te gebruiken. Daarom zullen we in de nabije toekomst zien dat de auto onderdeel wordt van het ecosysteem. Met andere woorden, als de batterij van de auto vol is, kan hij energie teruggeven aan het elektriciteitsnet. Daarnaast kan een deel van de accucapaciteit worden gebruikt om wind- en zonne-energie op te slaan, zodat deze kan worden gebruikt wanneer deze bronnen niet beschikbaar zijn.
Deze manier van energie gebruiken is essentieel in de huidige wereldwijde overgang naar wind- en zonne-energie. Tegenwoordig is zonne-energie goedkoper dan elke andere vorm van energie, dus dat is niet het probleem. Het probleem ligt in het feit dat we niet kunnen bepalen wanneer die energie beschikbaar is. Als we het kunnen opslaan, bepalen we zelf wanneer we het gebruiken. Slim opladen maakt dat mogelijk. Enerzijds door de snelheid van het gebruik te regelen, anderzijds door de opgeslagen energie op te halen wanneer die het meest nodig is.
Smart charging is eigenlijk een verzamelnaam voor energiebeheer en het gebruik van hernieuwbare energie.
Geen probleem, maar een oplossing
Het is al mogelijk om de snelheid van het opladen van auto's te regelen. Er bestaan ook geautomatiseerde controlecentra die heel snel een piek in het stroomverbruik kunnen opvangen. Als er een piek ontstaat in een stad, wordt de laadsnelheid van alle auto's even gehalveerd, zodat vraag en aanbod van energie in balans blijven. Als duizend opladende auto's iets minder energie verbruiken, al is het maar voor een paar minuten, kan dat genoeg zijn om het elektriciteitsnet niet te overbelasten. Ook dat is slim laden.
Door de beperkte belastbaarheid van het elektriciteitsnet wordt de elektrificatie van transport vaak als een probleem gezien, maar als we de auto beschouwen als een batterij die energie kan teruggeven, is het de oplossing. Omdat auto's veel langer toegang hebben tot het elektriciteitsnet dan nodig is, kunnen we er veel meer mee doen.
 |Detoekomst
Eén pakket op maat
De toekomst is een auto die is aangesloten op het elektriciteitsnet, maar in twee richtingen werkt en dus ook stroom teruglevert. Energiebedrijven zullen hierop inspelen door hun klanten pakketten aan te bieden voor zowel mobiliteit als energie. Iemand zal een energiecontract hebben voor de elektriciteit in huis, een aantal zonnepanelen op het dak en een elektrische auto met een laadpaal voor het huis. In ruil daarvoor mag het energiebedrijf een deel van die energie hergebruiken op plekken waar het op specifieke momenten nodig is. Zo ontstaan voor alle gebruikers - mensen die veel rijden of veel thuis zijn - op maat gemaakte abonnementsvormen.
Er zal een uitwisseling van diensten plaatsvinden tussen producent en consument. Diensten zullen convergeren en het is aan energiebedrijven om hun plaats te vinden in dat veranderende landschap.
De prijs van elektriciteit speelt ook een rol in deze ontwikkeling. Een kWh elektriciteit kost nu €0,18,- maar die prijs zal in de toekomst dalen tot bijna €0,-.Dediensten eromheen zullen dan de prijs bepalen.
Eén pakket op maat
De toekomst is een auto die is aangesloten op het elektriciteitsnet, maar in twee richtingen werkt en dus ook stroom teruglevert. Energiebedrijven zullen hierop inspelen door hun klanten pakketten aan te bieden voor zowel mobiliteit als energie. Iemand zal een energiecontract hebben voor de elektriciteit in huis, een aantal zonnepanelen op het dak en een elektrische auto met een laadpaal voor het huis. In ruil daarvoor mag het energiebedrijf een deel van die energie hergebruiken op plekken waar het op specifieke momenten nodig is. Zo ontstaan voor alle gebruikers - mensen die veel rijden of veel thuis zijn - op maat gemaakte abonnementsvormen.
Er zal een uitwisseling van diensten plaatsvinden tussen producent en consument. Diensten zullen convergeren en het is aan energiebedrijven om hun plaats te vinden in dat veranderende landschap.
De prijs van elektriciteit speelt ook een rol in deze ontwikkeling. Een kWh elektriciteit kost nu €0,18,- maar die prijs zal in de toekomst dalen tot bijna €0,-. De diensten eromheen zullen dan de prijs bepalen.
Zorgen en kansen
Autofabrikanten willen ook een graantje meepikken. Volkswagen komt binnenkort met de ID3, de elektrische versie van de Golf, en heeft Electric Life opgericht, dat mobiliteit en elektriciteit voor thuis mogelijk gaat maken. Dit is een voorbeeld van een autofabrikant die zich begint te gedragen als een energiebedrijf en dat is een ontwikkeling die de laatste zorgen baart.
Maar autofabrikanten maken zich ook zorgen. Een elektrische auto hoeft zelden naar de garage. Het enige dat af en toe vervangen moet worden zijn de banden en de ruitensproeiervloeistof. De fabrikanten realiseren zich dat ze een deel van de markt gaan verliezen en op andere manieren geld moeten gaan verdienen. Ze zullen andere soorten diensten moeten gaan aanbieden, zoals Volkswagen al heeft laten zien.
Nieuwe business-concepten
We zullen een machtsspel zien ontstaan waarin bijvoorbeeld een energiebedrijf naar voren komt, of een autofabrikant, of een nog onbekende disruptieve partij. Maar het kan ook een mobiliteitspartij zijn die alle stukken in de keten aan elkaar koppelt en als één dienst aanbiedt. In alle scenario's is een platform nodig, zoals dat van Last Mile Solutions, dat alle partijen met elkaar verbindt.
Kortom, er zullen veel nieuwe bedrijfsconcepten ontstaan. De toekomst zal uitwijzen wie succesvol is.
